Dok se mase turista laktaju da što bolje snime Gaudijeve zgrade u Barseloni, 140.000 srpskih žitelja živi u najbolje čuvanoj tajni na svetu – vrhunskom delu “art-nouveau” umetnosti zvanom Subotica, piše američki portal “Dejli bist”.
Foto: Shutterstock
Subotica se opisuje kao grad izvučen sa stranica bajke, ističe se dalje u tekstu. Šarolike zgrade u stilu Ivice i Marice zaludeće korisnike Instagrama a ipak, iznenađujuće, Subotica nije dospela pod svetski radar turizma i dizajna uprkos tome što je na svega dva sata vožnje od Beograda, što je čini savršenim neotkrivenim blagom Istočne Evrope.
“Dejli bist” ukazuje da je ovaj grad naseljen već 3.000 godina, iako se prvi put pominje u pisanim dokumentima 1391. Američki portal pominje i istoriju grada, uključujući arhitekturu kroz vekove, te ukazuje da je Subotica smeštena na specifičnoj lokaciji – granici između Srbije i Mađarske koju opisuje kao kulturo raskršće.
Foto: Shutterstock
Navodi se da današnja Subotica ima 12 znamenitih art-nouveau zgrada različitih stilova, uključujući hotel “Zlatno jagnje” i Gradski muzej. Kao atrakcije u mađarskom stilu ističu se Palić, vodeni toranj, Muzički paviljon i palata Rajhl, “svi raštrkani po malom gradu i oko Palićkog jezera koji se otkrivaju kao komadići zlata na mapi blaga”. Tu su i Gradska većnica i subotička sinagoga.
Lepota tih zgrada, kako navodi “Dejli bist” nije rezervisana samo za fasadu, što se najbolje vidi na primeru sinagoge, koja je izgrađena 1902. Američki portal ukazuje da je to druga najveća sinagoga u Evropi, “što je iznenađujuće s obzirom da u Subotici ima svega oko 400 Jevreja”.
Foto: Shutterstock
– Do 1940. je oko 6.000 Jevreja dolazilo u sinagogu, ali su ih tokom holokausta mađarske trupe predvođene nacistima poslale u Aušvic gde su ubijeni. Do 1970. bilo je samo 400 Jevreja u Subotici a 2004. njih 220 – ističe portal.
Obnova sinagoge započela je devedesetih i konačno je 2018. otvorena za javnost “kao zgrada u javnom vlasništvu sa namenom za kulturne i gradske događaje i za službu tokom jevrejskih praznika”. “Dejli bist” opisuje “veličanstvenu unutrašnjost u bež, crvenim, zelenim i zlatnim tonovima, sa vitražima na prozorima i detaljnim dizajnima na stubovima”.
Foto: Shutterstock
Impresivnost koja preplavljuje nije ograničena samo na sinagogu, već se dešava širom Subotice, jer ovaj grad nije prestao da nadograđuje svoju bajkovitu okolinu tokom poslednjih 100 godina. Šarolike zgrade u ulici Korzo i ornamentalni dizajn lokala začinjavaju magično iskustvo koje su pokrenule gradske arhitekte početkom 1900-tih. Oni su svakodnevna mesta u malom srpskom gradu pretvorili u neverovatnu lepotu, ostavljajući trajni pečat za posetioce, zaključuje “Dejli bist”.